12. Ulusal Katı Atık Yönetimi Kongresi (UKAY 2024), 11-13 Aralık 2024 tarihleri arasında Sakarya Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Her yıl olduğu gibi bu yıl da kongre, Katı Atık Kirlenmesi Araştırma ve Denetimi Türk Milli Komitesi (KAKAD) iş birliğiyle düzenleniyor ve “Yeşil Dönüşüm Sürecinde Sürdürülebilir Katı Atık Yönetimi ve Ekonomisi” ana temasıyla dikkat çekiyor.

Çevre ve Sürdürülebilirlikte Ortak Akıl
Kongre, Türkiye’nin dört bir yanından bilim insanlarını, kamu temsilcilerini, özel sektör çalışanlarını, sivil toplum kuruluşlarını ve çevreye duyarlı bireyleri bir araya getirerek katı atık yönetimi konusunda bilgi paylaşımı ve çözüm önerilerinin tartışıldığı bir platform sunuyor.

Uzman konuşmacılar geleceğin atık yönetimi yaklaşımlarını ele alıyor,
Akademik sunumlar ve panellerde döngüsel ekonomi, yeşil dönüşüm ve atıktan enerji üretimi gibi konular detaylı bir şekilde tartışılıyor,
Katılımcılar, en yeni teknolojileri ve uygulamaları yakından tanıma fırsatı buluyor.
Kongrede Öne Çıkan Konular
Bu yılki kongrenin ana teması çerçevesinde ele alınan başlıca konular:

• Döngüsel ekonomi ve sürdürülebilir katı atık yönetimi,
• Avrupa Birliği çevre politikalarına uyum süreçleri,
• Yapay zeka ve sensör teknolojileriyle akıllı atık yönetimi,
• Yaşam döngüsü analizi (LCA) ile çevresel etkilerin değerlendirilmesi,
• Yerel yönetimlerde inovatif uygulamalar ve başarılı projeler.
• Türkiye’nin Sürdürülebilir Geleceği İçin Kritik Bir Adım

Yeşil dönüşüm sürecinin hızlandığı günümüzde, katı atık yönetimi yalnızca çevresel bir gereklilik değil, aynı zamanda ekonomik bir fırsat olarak değerlendiriliyor. UKAY 2024, bu fırsatları değerlendirmek ve çözümleri somutlaştırmak için önemli bir adım atıyor.

Kongrede ayrıca, Türkiye’nin AB çevre politikalarına uyumu ve sıfır atık hedefleri de derinlemesine ele alınıyor. Yerel yönetimlerin uygulamaları ve akademik çalışmaların sonuçları, yeni projelere ilham kaynağı olmayı amaçlıyor.

Çevre İçin Ortak Bir Gelecek
Sakarya Üniversitesi’nde bugünlerde gerçekleştirilen 12. Ulusal Katı Atık Yönetimi Kongresi, yalnızca mevcut sorunlara çözüm sunmakla kalmıyor, aynı zamanda çevre ve sürdürülebilirlik alanında yeni projelerin ve iş birliklerinin temelini oluşturuyor.

Küresel ısınma, iklim krizi, kirlilik ve daha pek çok çevresel sorun, insanlığın karşı karşıya olduğu en büyük zorluklardan bazıları. Ancak bu sorunları ele almak ve daha sürdürülebilir bir yaşam sürmek mümkün. İşte bu konuda farkındalık yaratan, etik yaşam ve sürdürülebilirlik konularını ele alan filmler:

Climate Extremes: At the Abyss?

İklim değişikliğinin doğrusal olmayan etkilerine, devrilme noktalarına ve okyanus sirkülasyonlarının ardındaki bilime odaklanan bu belgesel, uzman görüşleriyle farkındalık yaratıyor.

📺 İzle: Climate Extremes: At the Abyss?

Before the Flood (Tufandan Önce)

Leonardo DiCaprio’nun başrolde yer aldığı bu belgesel, küresel ısınmanın etkilerini ve sürdürülebilir bir gelecek için yapılması gerekenleri ele alıyor.

📺 İzle: Before the Flood

An Inconvenient Truth (Uygunsuz Gerçek)

Al Gore’un bu çarpıcı belgeseli, küresel ısınmanın dünya üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor ve harekete geçme çağrısında bulunuyor.

📺 İzle: An Inconvenient Truth

Wall-E

Pixar’ın bu animasyon filmi, dünyanın çöp yığınına döndüğü bir geleceği ele alarak çevre bilincini etkileyici bir şekilde aşılıyor.

📺 İzle: Wall-E

Our Planet (Gezegenimiz)

David Attenborough’un anlatımıyla, dünyanın çeşitli ekosistemlerini ve bu ekosistemlerin karşı karşıya olduğu tehditleri gözler önüne seren bir belgesel.

📺 İzle: Our Planet

Chasing Ice

James Balog’un buzulların erimesini belgeleyen çalışmaları, küresel ısınmanın dramatik etkilerini somutlaştırıyor.

📺 İzle: Chasing Ice

Final Straw: Food, Earth, Happiness

Masanobu Fukuoka’nın kitabından esinlenerek çekilen bu belgesel, gıda ve sürdürülebilirlik konularını ekolojik ve sosyal çözümlerle ele alıyor.

📺 İzle: Final Straw

A Plastic Ocean (Plastik Okyanus)

Okyanuslara verdiğimiz zararı etkileyici ve gerçekçi bir şekilde gösteren bu belgesel, çevre bilinci oluşturmak için mutlaka izlenmeli.

📺 İzle: A Plastic Ocean

Tomorrow (Demain)

Sorunların değil, çözümlerin peşinden giden bu belgesel, tarım, enerji ve eğitimde sürdürülebilir yaklaşımlara odaklanıyor.

📺 İzle: Tomorrow

Waste Land

Sanatçı Vik Muniz’in dünyanın en büyük çöplüğünden topladığı malzemelerle yaptığı sanat eserleri, geri dönüşümün gücünü etkileyici bir şekilde anlatıyor.

📺 İzle: Waste Land

Avrupa Birliği (AB), Karbon Sınır Ayarlama Mekanizması’nın (CBAM) uygulanmasında, sanayilerin yeşil dönüşümünde ve yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişte gelişmekte olan ülkelere ve En Az Gelişmiş Ülkelere (LDC’ler) destek vermeye kararlıdır. AB ayrıca karbon fiyatlandırma sistemlerini tanıtmak veya geliştirmek isteyen ülkelere de yardımcı olmayı taahhüt eder.

CBAM yönetmeliği doğrultusunda, AB Komisyonu, geçiş döneminin sona ermesinden önce 2025 yılına kadar CBAM’ın gelişmekte olan ülkeler üzerindeki etkisini ve sağlanan teknik yardımın sonuçlarını değerlendirmek üzere bir çalışma gerçekleştirecektir.

CBAM’ın mevcut kapsamındaki mallar göz önüne alındığında, gelişmekte olan ülkeler ve LDC’ler bu önlemden en çok etkilenen ülkeler değildir. Dünya Bankası’nın Göreceli CBAM Maruziyet Endeksi, karbon emisyon yoğunluğu ve CBAM ürünlerinin AB’ye ihracatı kullanılarak üçüncü ülkelerin CBAM’a maruziyetinin ilk değerlendirmesi için bir araç sunar.

CBAM İçin Rehberlik ve Teknik Destek
AB Komisyonu, AB dışındaki işletme operatörlerine yardımcı olmak için, CBAM hakkında kapsamlı bir rehber doküman hazırlamıştır. Bu rehber dokümana, Türkçe de dahil olmak üzere çeşitli dillerde “Rehberlik” başlığı altından ulaşılabilir. Ayrıca, AB, web sitesinde ayrıntılı açıklamalar içeren kayıtlı webinarlar sunmakta ve CBAM uygulamasına özgü ihtiyaçlara göre uyarlanmış teknik destek ve kapasite geliştirme hizmetleri sağlamaktadır.

Yeşil Dönüşüm için Destek
CBAM’dan elde edilen gelecekteki gelirler, gelişmekte olan ülkelerdeki ve LDC’lerdeki yeşil dönüşümü finanse etmek için özel olarak tahsis edilmemiştir. Ancak, AB’nin bu ülkelerdeki yeşil dönüşüm desteği oldukça kapsamlıdır, özellikle Küresel Geçit (Global Gateway) çerçevesinde ve Afrika’da, özellikle AB-Afrika Küresel Geçit Yatırım Paketi kapsamında. Küresel Geçit programları, Afrika-AB Yeşil Enerji Girişimi (AEGEI) veya Güney Afrika, Hindistan, Endonezya, Vietnam ve Senegal ile Adil Enerji Dönüşümü Ortaklıkları (JETP) gibi girişimleri içerir. Bu girişimler, enerji sistemlerini karbonsuzlaştırmaya ve üretimdeki emisyon yoğunluğunu azaltmaya katkıda bulunarak ihracattaki gömülü karbon emisyonlarını düşürür.

AB’nin komşuluğundaki ülkeler için CBAM ile bağlantılı birçok spesifik girişim ve proje bulunmaktadır. Örnekler:

• Küresel Avrupa (NDICI – Global Europe) Aracı
• Yeşil yatırımları hızlandırmak için AB ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın taahhütleri
• Teknik Yardım ve Bilgi Değişimi (TAIEX) ve eşleştirme projeleri