Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 04. Nisan 2019 Tarih ve 30735 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 1. Sıra No’lu, Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Tebliğe ulaşmak için tıklayın) ile Çevre Kanunun Ek-1 sayılı listesinde (Çevre Kanunu ve Ek-1 Listeye ulaşmak için tıklayın)yer alan ürünler için piyasaya süren ve ithalatçısından tahsil edilecek Geri Kazanım Katılım Paylarına ilişkin ayrıntılara yer verilmiştir.
Geri Kazanım Katılım Payı her atık için uygulanmamaktadır. Özellikle; lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, ilaç elektrikli ve elektronik eşya, plastik poşet ile içecek ambalajı dahil piyasaya sürülen tüm ambalaj arı kapsamaktadır.
Bu noktada yazımız üretim sektörü, perakende sektörü gibi bir çok sektörü ilgilendirmektedir.
“2872 Sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Verilecek İdari Para Cezalarına İlişkin Tebliğ” uyarınca beyanname vermemenin cezası 2021 yılı için 24.123,00 TL’dir.
Gekap (Geri Kazanım Katılım Payı) Beyanı Verilecek Ürünler ve Ambalajlar Nasıl Tespit Edilir?
Beyannamede yer alması gereken ürünlerin ve ambalajla tiplerinin belirlenmesi için işletmenin Çevre Mühendisi (Çevre Görevlisi) başta olmak üzere, Muhasebe yetkilisi ve Üretimden sorumlu bir yetkili olacak şekilde üç kişinin oluşturacağı bir komisyon tarafından belirlenmesi sağlıklı olacağı kanaatindeyiz. Ayrıca Sürekli bir çevre görevlisi istihdam eden veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti alan veya çevre yönetim birimi kurma zorunluluğu bulunan piyasaya süren işletmeler ile ödeyecekleri geri kazanım katılım payı miktarı 50.000 Türk Lirası’ndan fazla olan piyasaya süren işletmelerce yapılacak bildirim ve beyannamelerine esas veriler 2872 sayılı kapsamında tanımlanan çevre görevlisi tarafından incelenip onaylanır. Beyanname ise “Muhasebe Yetkilisi” tarafından bildirilir.
Hangi Kurum ve Kuruluşlar Gekap (Geri Kazanım Katılım Payı) Beyanı Vermek Zorundadır?
Genel olarak, piyasaya sürenler, satış noktaları ve ithalatçılar geri kazanım katılım payı beyanı vermek zorundadır.
- Piyasaya Sürenler: İlgili kanunun ek listesinde yer alan ürün yada malzemelerin üzerine adını veya ticari markasını kullanmak suretiyle piyasaya arz eden gerçek yada tüzel kişiler, imalatçı veya piyasada ürünün ilk satıcısı olan firma olarak tanımlanabilir.
- İthalatçılar: Çevre Kanunun Ek-1 Listesinde yer alan ürünleri kendi nam ve hesaplarına millileştirmek sureti ile serbest dolaşıma sokulmak sureti ile ithal eden gerçek yada tüzel kişiler olarak tanımlanır. Yukarıda bahsedilen ithal edilmiş olan ürün ve/veya ambalaj için Gekap Beyanı verilmelidir.
- Satış Noktaları: Satış sırasında tüketicilere verilmek üzere plastik poşet temin ederek toptan yada perakende olarak mal yada ürün satışı yapan mağaza, market ve benzer ürün satışı gerçekleştiren yerlerdir. Alışveriş merkezi, mağaza, market ve toptan/perakende ürün satışının yapıldığı satış yerleridir. Bu kapsamda alışveriş merkezi, mağaza, market gibi satış noktaları da müşterilerine sattıkları plastik poşetler için Gekap beyanı vermek zorundadır.
Kısaca 2872 Sayılı Çevre Kanunu Ek-1 listesinde yer alan ürünleri üretenler/piyasaya sürenler/ithale edenler ve ambalaj kullanan bütün işletmeler Gekap Beyanı vermek zorundadır.
Gekap Beyanı Ne Zaman Verilmelidir?
Aşağıda yer alan Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Dönemlerde toplam dört kere Geri Kazanım Katılım Payı Beyanı verilmelidir.
- Birinci Dönem: Ocak, Şubat, Mart
- İkinci Dönem: Nisan Mayıs, Haziran,
- Üçüncü Dönem: Temmuz, Ağustos, Eylül,
- Dördüncü Dönem: Ekim, Kasım, Aralık,
Birinci Dönem Geri Kazanım Katılım Payı Beyanı verme süresi 30.04.2021 tarihinde dolacaktır.