Gri Su Nedir?

Gri Su Nedir?

Gri su, siyah su (tuvalet suyu) haricindeki bir evden kaynaklanan atık suların genel adıdır; yani duştan, küvetten, lavabodan, mutfaktan, bulaşık ve çamaşır makinesinden gelen atık sulara veril addır. Gri su kirletici olarak sabun, şampuan, diş macunu gibi temizlik maddelerinin atıklarını, yiyecek parçaları, pişirme yağı, deterjan ve saç gibi maddeleri içerir. Gri su evsel atık sular içinde en büyük orana sahip. Genellikle evsel atık suyun minimum %50’si gri sudur.

Gri Suyun İçeriği, Özellikleri ve Yapısı Nasıldır?

Maalesef günümüzde gri suyun kimyasal özelliklerine ait detaylı bir tanımlama hiçbir standartta mevcut değildir. EN 12056-1 gri suyu, az kirlilik oranına sahip olan ve üriner atık olmayan kirli su olarak tanımlamaktadır. Dolayısıyla gri su; duşlar, banyolar, lavabolar ve ön arıtılmış haldeki mutfak evyelerinde oluşan atık sular olarak tanımlanabilir.

Gri su, evsel faaliyetlerin sonucu oluşan, evse ikamet eden insan sayısına, insanların yaşam standardına, sosyal ve kültürel alışkanlıklara ve evde kullanılan kimyasallar ile doğru orantılı olarak karakteristiği değişen bir yapıya sahiptir. Banyodaki lavabo, duş ve küvetten gelen gri su en az kirlenmiş gri su kaynağıdır. Ortalama bir gri suyun toplam organik yüke (BOİ) yüzde 40-50 gibi bir katkısı vardır. Ayrıca gri su evsel atık suda bulunan toplam askıda katı maddelerin (AKM) dörtte biri ve toplam fosforun üçte ikisinden fazlasını içerir.

Bulaşık ve çamaşır deterjanları gri sudaki fosforun ana kaynağıdır. Mutfak lavabosundan gelen, yiyecek parçaları içeren su ile çamaşır yıkamadan gelen su, duştan ve lavabodan gelen gri suya göre çok daha kirlidir. Bu yüzden bütün gri sular tam olarak gri su statüsünde değildir ve gri suyun karakteristiğine göre farklı arıtım yöntemleri kullanmak gerekmektedir. Gri su arıtma sistemlerinde kullanılan filtrasyon sistemleri aşırı yağlı sulara karşı hassas olduğu için mutfak evyelerinden gelen atık suların ayrı olarak toplanıp, yağ ayırıcıdan geçirildikten sonra gri su arıtma sistemlerine bağlanması gereklidir.

Arıtılan Gri Suların Kullanım Alanları

Tuvalet Rezervuarları

Tuvalet rezervuarlarında kullanılacak suyun kalitesiyle alakalı ülkemizde bir standart bulunmamaktadır. Fakat Almanya’da tuvalet rezervuarlarında kullanılacak suyun kalitesini belirleyen bazı şartlar bulunmaktadır. Örneğin Tablo 1’teki değerler Berlin Senato Ofisi tarafından açıklanmıştır. Tuvalet rezervuarları kullanım suyu kalite şartlarını göstermektedir. Tablodaki toplam koliform ve e-koli için istenen hijyen şartları AB standartlarındaki yıkanma suyu değerleri (76/160/EEC) doğrultusunda belirlenmiştir. Sınır değerleri sabit olduğunda, insanların bu suyla temaslarında ve hatta yuttukları varsayılsa bile herhangi bir sağlık riski ile karşı karşıya kalmazlar. Bu katı şartlar, sağlığı ilgilendiren Pseudomonas aeruginosa için de geçerlidir. Pseudomonas aeruginosa, bağışıklık yetersizliği olan hastalarda solunum ve idrar yollarının, yanıkların ve açık yaraların fırsatçı patojenidir. Aynı zamanda kanda da enfeksiyonlar yapabilir. BOİ7 ve oksijen doygunluğu da temizlenmiş suyun raf ömrü için kalite kriterleridir.

Tablo 1. Tuvalet Rezervuarı İçin Gerekli Kalite Şartları.

A) AB 76/160/EEC yönetmeliğine uygun

B) Alman içme suyu standartlarına uygun

Bahçe Sulama

Sulama suyu için gerekli olan su değerleri DIN 19650 standartları tarafından düzenlenmiştir. Bu kalite şartları tarım, bahçecilik, kırlık alanların yanı sıra parklar ve spor tesislerinde kullanılan suların hijyenik ve mikrobiyolojik yönleriyle ilgilidir.

DIN19650 esas alınarak belirlenmiş gereksinimlere göre birçok uygulama ve sulama amaçlı kullanılan suyun kalite gereksinimleri tuvalet için kullanılan sudan daha yüksektir. Gri suyun işlenebilmesi için uygun teknoloji gerekir. DIN 19650’e göre bu gereksinimler UV veya kimyasal eklenerek yapılan dezenfektasyonlarla elde edilemez.