Petrol ürünleri günümüz enerji ihtiyaçlarının karşılanmasında büyük bir paya sahiptir. Ayrıca petrol ve petrol türevli plastikler gibi birçok madde hayatımızın bir parçası haline gelmiştir. Bu nedenle tüm bu petrol ve petrol türevli ürünler gerek aranması, gerek çıkartılması gerekse üretimi sırasında çevreye pek çok olumsuz zararlar vermektedir. Bu etkiler her ne kadar anlık olarak ortaya çıkmasa da ilerleyen yıllarda bu etkiler daha net olarak görülmektedir. Bunlara örnek olarak petrol sahalarında meydana gelen petrol kirlilikleri, petrolün taşınması sırasında oluşan deniz kirliliği ve petrolden üretilen plastiklerin neden olduğu mikro plastikler verilebilir. Bu kapsamda öncelikle Petrolün Çevreye Zararları Nelerdir? sorusu aklımıza gelmektedir.
Petrol ve Petrol Türevli Ürünlerin Denizlere ve Okyanuslara Zararları Nelerdir?
Petrol organik maddelerin yüksek sıcaklık ve tüksek basınç altında binlerce yılda sıkışarak oluşturduğu bir üründür. Petrol yer altında bulunduğu için aranması ve çıkartılması zor bir yeraltı kaynağıdır. Petrol karasal alanlardan çıkartıldığı gibi deniz aşırı bölgelerden de çıkarılabilmektedir. Ham yada işlenmiş petrolün taşınması ise ucuz olması nedeni ile çoğunluğu deniz yolu ile yapılmaktadır. Deniz kirliliğinin temel sebeplerinden biride bu taşıma faaliyeti olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle kaza ve çarpışma sonucunda deniz ve okuyanlarımıza her yıl milyonlarca ton petrol sızmaktadır.
Atmosfere ve Sağlığa Etkileri Nelerdir?
Ayrıca petrolün tüketilmesi sonrasında uygun yanma şartlarının sağlanamamasından dolayı eksik yanma ile atmosfere kirletici potansiyeli yüksek emisyonlar yayılmakta bu emisyonlar uzun sürelere havada kalarak çeşitli kimyasal reaksiyonlar ile daha tehlikeli kirleticilere evrile bilmektedirler. Özellikle ozon (O3) ve PAN (peroksi asetil nitrat) ve PBN (peroksibenzol nitrat) gibi fotokimyasal oksidantlar da ikincil hava kirleticileri olarak tanımlanmaktadır. İkincil Hava Kirleticileri “Atmosfer bırakılan birincil hava kirleticileri ile atmosferde doğal olarak bulunan kimyasal maddelerin tepkimeye girmeleri sonucu oluşan hava kirleticileri.”
Taşıtlardan kaynaklanan petrol türevlerinin yanması sonucunda oluşan egzoz gazları hava kalitesini bozar. Oksijen miktarını azaltır ve insanların kaliteli hava solumasını engeller. Kalitesiz hava soluyan insanlar hastalık konusunda daha hassastırlar. Hava kirliliği genel olarak astım, kulak enfeksiyonları, bronşit akciğer ve boğaz enfeksiyonları, kalp krizi ve kanser gibi çok tehlikeli bir hastalığa zemin oluşturabilir.
Petrolün Çevresel Etkileri Nelerdir?
Petrol ve türevi ürünlerin çok çeşitli yollar ile atmosfere ulaşması ve akabinde ozan tabakasını incelmesine neden oldukları için iklim değişikliği konusunda önemlidirler. İklim değişikliği sıcaklık artışları ile buzulların erimesi ve anormal sıcaklık artışları ile doğal dengenin bozulmasına neden olmaktadır. İlk başlarda bu sadece buzul ekosistemi için tehlike arz ediyormuş gibi görünse de tüm dünyayı tehdit ettiği son yıllarda açıkça görün bir geçektir. Kutuplardaki buzul kütlelerinin erimesi okyanus ve denizlerdeki su seviyesinin yükselmesine neden olmaktadır.
Ayrıca incelen ozon tabakası güneşten gelen radyoaktif ışınları daha az kırmakta ve artık engelleyemeyecek duruma gelmiştir. Bu değişimler neticesinde güneşten gelen ışınların çeşitli kanser hastalıklarının ortaya çıkmasına zemin hazırladığı değerlendirilmektedir.
Bizler bir birey olarak tüm bu petrol ve petrol türevli ürünlerin dünyamızı kirletmemesi için nasıl önlemler alabiliriz bunu düşünmemiz gerekmektedir. Öncelikle bireysel olarak düşük karbon tüketimli bir yaşam sürmek için;
- Toplu taşıma araçları mümkünse bisiklet kullanmalıyız.
- Petrolden ziyade yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih etmeliyiz.
- Düşük enerji tüketimi ürünleri tercih etmeliyiz.
- Isı yalıtımlı binalarda oturmalı yada binamızın ısı yalıtımını yaptırmalıyız.
- Ağaç dikerek ormanları artırmalıyız.
- Petrol kaynaklı çevre kirliliği ile ilgili çevremizi bilgilendirmeliyiz.
Ayrıca bu yazının altına sizler kendi düşüncelerinizi yazarak daha başka neler yapabiliriz belirtirseniz bir katkıda sizden gelmiş olur.