Tehlikeli Atık Nedir?

Tehlikeli Atık Nedir? sorusun cevabı ; Atıklar arasında kanserojen, yakıcı, yanıcı, tahriş edici, patlayıcı özelliklere sahip olan insan ve çevre sağlığı açısından tehlikelilik durumu oluşturabilecek nitelikte olanlara olarak verilebilir. Tehlikeli atıklar sadece insan ve çevre açısından değil diğer tüm canlı ve cansız varlıklara olumsuz etkide bulunabilir. Tehlikeli atıklar çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. Bu sınıflandırmalardan oluştukları kaynaklara göre, tehlikelilik özelliklerine ve yapılarına göre sınıflandırılabilir.

Genel olarak tehlikeli atıklar aşağıda verilmiştir;

• Tehlikelilik özelliği olan ve son kullanma tarihi dolmuş ürünler.
• Yukarıda yer alan zararlı özelliklerden en az birini taşıyan standart dışı  ürünler.
• Tehlikeli atıklar ile kontamine olmuş madde ve ambalajlar.
• Niteliği bozulmuş, etrafa saçılmış, dökülmüş veya yanlış kullanım ile gerçek özelliğini yitirmiş Yukarıda yer alan zararlı özelliklerden en az birini taşıyan ürünler.
• Endüstriyel üretim atıkları,
• Kirlilik giderim kalıntıları (atık çamurlar, atık filtreler)

Tehlikeli Atıklar genel olarak kaynaklandıkları proseslere göre sınıflandırılırlar. Her atığın olduğu gibi tehlikeli atıklarında altı kodlu bir atık koduna sahiptir. Atık Yönetimi Yönetmeliği, Ek-4 Atık Listesinde kesin olarak tehlikeli olan atıkların açıklama kısmında (A) ibaresi tehlikeli olup olmadığı belli olmayan atıklarda ise (M) ibaresi yer almaktadır.

Tehlikeli Atık Türleri

• Biyolojik kökenli organik atıklar
• Özel atıklar
• Enfekte atıklar

İnorganik atıklar:

• Asit ve baz içeren atıklar
• Siyanür içeren atıklar
• Asbest kalıntıları
• Diğerleri

• Madeni yağ atıkları
• Kimyasal kökenli organik atıklar
  • Kirlenmiş klorlu solventler
  • Boya atıkları ve reçine atıkları
  • Biosid ve pestisitler
  • Diğer kimyasal kökenli organik atıklar
  • Klorsuz solvent atıkları
  • PCB’li atıklar

Tehlikeli Atık Kaynakları Nelerdir?

•  Kara araçları, deniz araçları yada diğer içten yanmalı motorlardan, makineler ve benzeri  kaynaklar,
• Boya, yağ, kimyasal kap, kutu ve ambalajları,
• Yağlı kontamine olmuş parçalar,
• Atık piller, akü ve akümülatörler,
• Tehlikeli maddeler ile kontamine olmuş bez, üstüpü ve benzeri atıklar,
• Boya ve vernik kalıntı ve atıkları,
• Cıvalı ve flüoresan ampuller, kartuş ve tonerler,

Tehlikeli Atıklar Nasıl Biriktirilir?

Tehlikeli atıklar tesislerde yada üretildikleri yerde diğer tehlikesiz atıklardan ayrı olarak geçici depolanabilir. Bu biriktirme için ilgili valilikten izin alınması gerekmektedir.  Atık Yönetimi Yönetmeliği 13. maddesinde aşağıdaki hususlar yer almaktadır.

(1) Atıklar üretildikleri yerde türlerine göre belirlenmiş kriterlere uygun şekilde geçici depolanır.

(2) Özelliğine göre sınıflandırılarak geçici depolanan atığın üzerinde tehlikeli ya da tehlikesiz atık ibaresi, atık kodu, depolanan atık miktarı ve depolama tarihi bulunur.

(3) Atıklar birbirleriyle reaksiyona girmeyecek şekilde geçici depolanır. Tıbbi atıklar hariç olmak üzere, tehlikeli atıklar geçici depolama alanında en fazla 6 ay, tehlikesiz atıklar ise en fazla 1 yıl süreyle geçici depolanır.

(4) Atıkların geçici depolanması işlemi atığın üretildiği tesis/kuruluş sınırları içinde yapılır. Tıbbi atıklar ile ambalaj atıkları hariç olmak üzere, tesis/kuruluş sınırları içinde uygun yer bulunmadığının il müdürlüğü tarafından tespiti durumunda üreticiye ait il sınırları içerisinde il müdürlüğünden uygunluk alınmış olan bir alanda güvenli bir şekilde geçici depolama yapılabilir. Bu alan için miktara bakılmaksızın geçici depolama izni alınır. Geçici depolama alanına atıkların taşınmasında lisanslı araç şartı aranmaz. Tıbbi atıkların geçici depolanmasında 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

(5) Ayda bin kilogramdan daha az tehlikeli atık üreten atık üreticilerinin, tehlikeli atıklarını geçici olarak depoladığı/depolayacağı alanları/konteynerleri geçici depolama izninden muaftır. Ayda bin kilogram veya daha fazla tehlikeli atık üreten atık üreticileri tehlikeli atıklarını geçici depoladığı alanları/konteynerleri için il müdürlüğünden geçici depolama izni alır. Geçici depolama alanı/konteyneri için izin süresiz olarak verilir. Geçici depolama alanında değişiklik olması halinde geçici depolama izni yenilenir.

(6) Belediye atığı biriktirme ekipmanları/konteynerleri ile ambalaj atığı, tehlikesiz atık ve tıbbi atık geçici depolama alanı/konteynerleri geçici depolama izninden muaftır.

(7) Tehlikeli atık geçici depolama alanları/konteynerleri için miktara bakılmaksızın 16 ncı madde hükümlerine uygun olarak Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptırılır.

(8) Geçici depolama alanlarına ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir.