İletişimde Kalın

İncelemeler

Toprak Kirliliği Nedir?

Yayın Zamanı

tarih

Toprak Kirliliği Nedir?

Tanım:

Toprak kirliliği, topraktaki zehirli kimyasalların (atıkların veya kirleticilerin) insan sağlığı ve/veya ekosistem için risk oluşturacak kadar yüksek konsantrasyonlarda varlığı olarak tanımlanır. Toprakta doğal olarak bulunan kirleticilerin seviyeleri doğal olarak bulunması gereken seviyeleri aşarsa, toprak kirliliğinden bahsedilebilir.

Toprak Kirliliği Nedenleri

Kirlenmiş veya kirlenmemiş olsun, tüm toprak çeşitleri çeşitli bileşikler (kirleticiler) içerir. Bu kirleticiler, metaller, inorganik iyonlar ve tuzlar (örneğin fosfatlar, karbonatlar, sülfatlar, nitratlar) ve birçok organik bileşik (lipidler, proteinler, DNA, yağlı asitler, hidrokarbonlar, PAH’lar, alkoller, vb.) içerir. Bu bileşikler esas olarak topraktaki mikrobiyal aktivite ve organizmaların ayrışması (örneğin, bitkiler ve hayvanlar) yoluyla oluşur. Ek olarak, çeşitli bileşikler atmosfere, yağış suyuna, rüzgar aktivitesine, toprağın içinden akan yüzeysel su gövdelerine ve sığ yeraltı sularına girerlerdiğer türdeki toprak bozulmalarına sebep olabilirler. Toprak kirleticilerinin miktarı doğal seviyeleri aştığında kirlilik oluşur. Toprak kirliliğine neden olduğu iki ana etmen vardır: antropojenik (insan yapımı) etmenler ve doğal etmenler.

Doğal Kirleticiler Yapay Kirleticiler

Toprak Kirleticileri Türleri

Toprak kirliliği kirleticilerden ve atıklardan oluşmaktadır. Toprağın başlıca kirleten maddeler biyolojik ajanlar ve bazı insan faaliyetleridir. Toprağı kirleten insan faaliyetleri; zirai ilaç kimyasallarıyla bitkileri enfeste eden tarımsal uygulamalardan, kentsel ya da endüstriyel atıklara ya da çeşitli zehirli maddelerle kirleten radyoaktif emisyonlara kadar uzanır.

  • Biyolojik etmen
  • Tarımsal uygulamalar
  • Çevreye zararlı kirleticiler
  • Kentsel atık
  • Endüstriyel atık

Toprak Kirleticilerin Örnekleri

Toprağı zehirleyebilecek çok çeşitli kirleticiler var. En yaygın ve sorunlu toprak kirleticilerine örnekler aşağıda bulunabilir.

Kurşun (Pb), Cıva (Hg), Arsenik (As), Bakır (Cu), Zınc (Zn), Nıckel (Nı), Pah (Poliaromatik Hidrokarbonlar), Herbisitler / Böcekler

Toprak Kirliliğinin Etkileri

Toprak kirliliği bitki, hayvan ve insanları etkiler. Herkes toprak kirliliğine duyarlı olsa da; toprak kirliliği etkileri, yaş, genel sağlık durumu, kirleten türü ve kirletilen maddelerin teneffüs edilmesi veya yutulması gibi diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bununla birlikte, çocuklar genellikle kirletici maddelere maruz kalma konusunda daha hassastırlar; oyun oynarken toprakla yakın temasta bulunurlar. Hastalık için daha düşük eşiklerle birlikte, yetişkinlere göre çocuklar için daha yüksek riskleri tetikler. Bu nedenle, özellikle son derece sanayileşmiş bir bölgede yaşıyorsanız, çocuğunuzun orada oynamasına izin vermeden önce toprağı test ettirmek çok önemlidir.

Toprak Kirliliğine Bağlı Hastalıklar

İnsanlar toprak kirliliğinden, topraklardan çıkıpyukarı doğru hareket eden gazların teneffüs edilmesiyle veya zemindeki çeşitli insan faaliyetlerinden dolayı rüzgar tarafından bozulan ve taşınan maddenin solunması yoluyla etkilenebilir. Toprak kirliliği; baş ağrısı, mide bulantısı, yorgunluk, deri döküntüsü, göz tahrişi ve nöromüsküler tıkanıklık, böbrek ve karaciğer hasarı ve çeşitli kanser türleri gibi daha ciddi durumlarla sonuçlanansağlık sorunlarına neden olabilir.

Toprak Kirliliği Gerçekleri

Toprak, çeşitli kaynaklardan toprağa karışan kirletici maddeleri toplar ve bazen konsantre hale getirir. Az miktarda kirletici madde birikir ve çevre koşullarına (toprak türleri dahil) ve salınan kirleticinin parçalana bilirliğine bağlı olarak yüksek seviyelere ulaşabilir ve toprağı kirletebilir. Toprak kirlenmişse, orada yetiştirilen sebze ve meyveler de kirlenmiş olabilir. Bunun nedeni, toprakta bulunan toprak kirleticilerinin çoğunun, bitkiler tarafından ekstrakte edilmesidir. Bu nedenle, yenilebilir bir şey yetiştirmeye başlamadan önce toprağı test ettirmek her zaman ihtiyatlı olur. Bahçeniz bir sanayi veya madencilik alanının yakınında veya bir ana havaalanı, liman, toprak dolgu, dökümhanenin 1 mil yakınında bulunuyorsa, toprak kirliliği konusunda hassas davranıp önlem almak daha önemlidir.

Toprak  ile alakalı diğer yazımıza göz atmak ister misiniz?

Toprak Kirliliği Nedenleri?

Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik için tıklayınız..

Ek:

Teknik Rehberler için tıklayınız…

Okumaya Devam
8 yorum

1 Yorum

  1. Ramzan Görür

    4 Aralık 2017 at 5:58 pm

    Başarılı bir yazı, toprak kirliliği güzel bir şekilde anlatılmış.

  2. Hakan Macit

    6 Şubat 2018 at 9:14 pm

    Okunması gereken bir yazı admin eline sağlık

  3. Faik Köseoğlu

    8 Şubat 2018 at 12:22 pm

    Tebrikler

  4. enes

    5 Mart 2018 at 3:52 pm

    başarili bir yazi

  5. Ahmet

    22 Mart 2018 at 10:30 pm

    Toprak Kirliliği hakkinda başarılı bir yazi.

  6. Geri bildirim: Önemli Çevresel Sorunlar Serisi- 3 – Çevre Bilgicim

  7. Taha

    6 Ağustos 2018 at 8:50 am

    Spesifik toprak kirliliği ile ilgili yazılar gelecekmi acaba, bekliyoruz.

  8. Ercan

    18 Eylül 2018 at 3:37 pm

    Şindiye kadar okuduğum en kapsamlı toprak kirliliği yazısı.

Yorum yapabilmek için kullanıcı girişi yapmış olmalısınız. Kullanıcı Girişi

Leave a Reply

İncelemeler

Türkiye için IPA III 2023 Eylem Programı Finansman Anlaşması Yürürlüğe Girdi!

Yayın Zamanı

tarih

Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki iş birliğinin önemli bir adımı olarak IPA III 2023 Yılı Eylem Programı Finansman Anlaşması yürürlüğe girdi. Bu kritik anlaşma, 16 Aralık 2024 tarihli ve 32754 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanarak 17 Aralık 2024 tarihinde resmen uygulamaya kondu.

Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği Başkanı Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay ve Avrupa Komisyonu adına Güney Komşuluk Bölgesi ve Türkiye Direktörü Francisco Joaquin Gaztelu Mezquiriz tarafından imzalanan anlaşma, Türkiye’nin AB uyum sürecindeki mali desteklerini güçlendirecek.

208,6 Milyon Avro Bütçeyle 6 Ana Sektöre Destek

Toplam 208,6 milyon Avro bütçe ile hazırlanan bu anlaşma kapsamında, Avrupa Komisyonu tarafından Türkiye’ye aktarılacak fonlarla, 2021-2027 yıllarını kapsayan IPA III Programı altında yer alan projeler hayata geçirilecek. Finansman sağlanacak ana sektörler şunlardır:

  • Temel Haklar
  • Çevre ve İklim Değişikliği
  • Sürdürülebilir Ulaşım
  • Tarım ve Enerji
  • İstihdam, Eğitim ve Sosyal Politikalar
  • Birlik Programları

Türkiye’nin AB Yolculuğunda Yeni Bir Sayfa

Bu projeler, Türkiye’nin Avrupa Birliği uyum sürecindeki çevresel, ekonomik ve sosyal hedeflere ulaşmasına katkı sağlayacak. Özellikle çevre ve iklim değişikliği, sürdürülebilir ulaşım ve enerji sektörlerinde yapılacak yatırımlar, ülkemizin sürdürülebilir kalkınma vizyonuna destek olacak.

Bu önemli gelişme hakkında daha fazla bilgi almak için Resmi Gazete kaynağına göz atabilir veya ilgili kurumların duyurularını takip edebilirsiniz.

Türkiye’nin Geleceğine Yön Veren Projeler

AB ile iş birliğinin yeni fırsatlarını yakalamak ve sürdürülebilir bir geleceği inşa etmek için IPA III Programı, Türkiye’nin önemli bir adımı olmaya devam ediyor.

Okumaya Devam

İncelemeler

Kentsel Yeşil Alanların Sürdürülebilir Yönetimi: Geleceğin Şehirleri İçin Anahtar Yaklaşımlar

Yayın Zamanı

tarih

Günümüzde küresel ısınma ve iklim değişikliği, şehirlerimizi daha dirençli ve yaşanabilir hale getirmek için acil önlemler alınmasını gerektiriyor. Türkiye’de, özellikle büyük şehirlerde nüfus yoğunluğunun artması, yeşil alanların korunması ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesinin önemini artırıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı “Kentsel Yeşil Alanların Sürdürülebilir Yönetimi” adlı çalışmada, bu önemli konuya dair dikkat çekici bilgiler ve öneriler yer alıyor.
İklim Değişikliği ve Şehirler: Sorunlar ve Çözümler

Küresel ölçekte şehirler, sera gazı emisyonlarının yaklaşık %75’inden sorumlu. Bu nedenle, kentsel yeşil alanların karbon yutakları olarak etkin bir şekilde yönetilmesi gerekiyor. Ağaçlandırma çalışmaları, yeşil çatı uygulamaları, parklar ve diğer yeşil altyapılar, şehirlerin karbon ayak izini azaltmada hayati bir rol oynuyor. Aynı zamanda, bu alanlar ekosistem hizmetleri sunarak biyolojik çeşitliliği destekliyor, hava ve su kalitesini iyileştiriyor.
Kentsel Yeşil Alanlar ve Ekolojik Denge

Kentsel yeşil alanların sürdürülebilir yönetimi, sadece çevresel değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal faydalar da sağlıyor. Bu alanlar:

Şehir sıcaklıklarını düşürerek enerji tüketimini azaltıyor.
Vatandaşların rekreasyon ihtiyaçlarını karşılıyor.
Toplumun psikolojik ve fiziksel sağlığına katkıda bulunuyor.

Özellikle, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmak için karbon depolama kapasitesine sahip ağaç türlerinin seçilmesi ve bu türlerin ekolojik dengeye katkı sağlaması büyük önem taşıyor.
Afetlere Dirençli Şehirler

Türkiye, deprem gibi doğal afetlere karşı hassas bir coğrafyada bulunuyor. Bu nedenle, kentsel yeşil alanların afet durumlarında toplanma ve barınma alanı olarak kullanılabilir şekilde planlanması gerekiyor. Özellikle yeşil alanlarda organik ve yumuşak tasarımlar, açık mekanlar ve sosyal etkileşime olanak sağlayan alanlar, afet sonrası psikolojik ve fiziksel iyileşme sürecini hızlandırabilir.
Kentsel Biyoçeşitlilik ve Doğal Türler

Kentsel alanlardaki doğal türlerin korunması ve kullanılması, hem ekolojik hem de estetik açıdan önemli. Doğal bitki türlerinin şehir peyzajına entegrasyonu, bakım maliyetlerini azaltırken çevresel faydaları da artırıyor. Ayrıca, bu türlerin yerel ekosisteme sağladığı katkılar, iklim değişikliği ile mücadelede kritik bir rol oynuyor.
Yeşil Altyapı Yaklaşımları

Çalışmada, yeşil altyapı kavramının kentsel sürdürülebilirlik için taşıdığı önem vurgulanıyor. Yeşil altyapılar:

  • Suyun depolanması ve yönetimi,
  • Şehirlerin soğutulması,
  • Hava kirliliğinin azaltılması,
  • Sosyal etkileşimin teşvik edilmesi gibi birçok fayda sağlıyor.

Bunların yanı sıra, yeşil altyapının karbon fiyatlama stratejileri ile entegre edilmesi, sürdürülebilir şehirler için etkili çözümler sunabilir.
İklim Dostu Peyzaj Tasarımı

Peyzaj tasarımında bitkilerin formu, rengi ve dokusu gibi özelliklerin insan psikolojisi üzerindeki etkileri büyük önem taşıyor. Örneğin, sakinleştirici bir etki yaratmak için yeşil ve mavi tonlarına ağırlık verilmesi öneriliyor. Aynı şekilde, insanların kendilerini daha güvende hissedeceği organik tasarımlar ve sosyal etkileşim alanları, psikolojik iyileşmeyi destekliyor.
Deprem Parkları ve Afet Yönetimi

Afet anında toplanma alanı olarak kullanılabilecek kentsel yeşil alanlar, hem barınma hem de sosyal etkileşim için önem taşıyor. Bu alanlarda, çocuklar için oyun alanları, spor alanları ve dinlenme mekanları gibi sosyal donatılara yer verilmesi, toplumsal dayanıklılığı artırabilir.
Sürdürülebilir Yönetim için Öneriler

Eşgüdüm ve İş Birliği: Kentsel yeşil alanların planlanması ve yönetiminde yerel yönetimler, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşları arasında iş birliği sağlanmalı.
Doğal Türlerin Kullanımı: Bölgesel iklim ve toprak koşullarına uygun bitki türleri tercih edilmeli.
Yeşil Alan Envanteri: Kentsel yeşil alanların karbon depolama kapasiteleri hesaplanarak bir envanter oluşturulmalı.
Toplum Bilinci: Bireylerin yeşil alanlara olan duyarlılıklarını artırmak için eğitim programları düzenlenmeli.
Dijital Teknolojiler: Kentsel yeşil alanların yönetiminde dijital veri ve analiz sistemlerinden faydalanılmalı.

“Kentsel Yeşil Alanların Sürdürülebilir Yönetimi” çalışması, şehirlerin iklim değişikliği ile mücadeleye nasıl uyum sağlayabileceğine dair kapsamlı bir rehber sunuyor. Bu rehberdeki öneriler, şehirlerin daha yaşanabilir, dirençli ve çevre dostu bir yapıya dönüşmesine yardımcı olabilir. Kentsel yeşil alanlar, sadece bugünün değil, geleceğin de temel ihtiyacıdır. Bu nedenle, şehirlerimizde daha fazla yeşil alan yaratmak ve mevcut alanları korumak için hep birlikte çalışmalıyız.

İndirmeler: T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı Kentsel Yeşil Alanların Sürdürülebilir Yönetimi kitabı

 

Okumaya Devam

İncelemeler

Isı Haritası Metodolojileri ve İklim Değişikliği Risk Değerlendirmesi

Yayın Zamanı

tarih

Isı Haritası Metodolojileri Oluşturulmasına İlişkin Rehber, bankalar, enerji, çimento, demir-çelik ve daha pek çok sektörde iklim değişikliği kaynaklı geçiş ve fiziksel risklerin değerlendirilmesine rehberlik eden kapsamlı bir dokümandır. Sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda düşük karbon ekonomisine geçiş ve iklim değişikliğine uyum konularında sektörel analizler sunar.

Bu rehber, karbon yoğun sektörlerdeki riskleri analiz ederek, uygun stratejik çözümler geliştirilmesine olanak tanır. Geçiş riskleri, düzenleyici değişikliklerden itibar yönetimine kadar uzanan geniş bir yelpazede değerlendirilmektedir. Özellikle enerji ve çimento sektörleri, fosil yakıt kaynaklı emisyonlar nedeniyle yüksek risk kategorisinde yer almaktadır.

Anahtar Noktalar:

  1. Geçiş Riski Değerlendirmeleri:
    • Düzenlemeler (karbon fiyatlaması, şeffaflık gereklilikleri).
    • Piyasa ve tüketici davranışlarındaki değişiklikler.
    • Teknolojik dönüşümler (düşük karbon inovasyonları).
    • İtibar riskleri (çevre dostu olmayan ürünlerin damgalanması).
  2. Sektörlere Özel Isı Haritaları:
    • Enerji sektörü: Yenilenebilir enerji kaynaklarıyla düşük karbonlu üretime geçişte önemli fırsatlar sunarken, fosil yakıtlar yüksek emisyon maliyetleri oluşturuyor.
    • Demir-çelik ve çimento sektörü: Karbon yoğunluğu yüksek, bu nedenle karbon yakalama teknolojileri ve alternatif yakıtlar kritik rol oynuyor.
    • Tarım sektörü: İklim değişikliği kaynaklı verim kaybı ve emisyon azaltımı gereksinimleri ele alınıyor.
  3. Fiziksel Risk Değerlendirmeleri:
    • İklim projeksiyonlarına dayalı sektörel kırılganlık analizleri.
    • Coğrafi konumlara göre risk sınıflandırmaları.
    • Doğal afet projeksiyonları ve hafifletme stratejileri.
  4. Inovasyon ve Teknoloji Kullanımı:
    • Dijital ikiz teknolojileri ile üretim süreçlerinin optimizasyonu.
    • Karbon yakalama, kullanma ve depolama teknolojileri (CCUS).

Neden Önemli?

Bu rehber, iş dünyası, yatırımcılar ve düzenleyiciler için riskleri azaltma ve fırsatları değerlendirme noktasında stratejik bir yol haritası sunuyor. Özellikle sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak isteyen sektörler için düşük karbonlu çözümler ön planda.

İlgili rehberin tam metnine.  aşağıda yer alan link üzerinden ulaşabilirsiniz.

Isi_Haritasi_Metodolojileri_Olusturulmasina_Iliskin_Rehber

 

Görsel Prompt: “An interactive map showing climate risk zones categorized by sectors, with icons representing industries such as energy, cement, steel, agriculture, and transport. The map is visually striking with red, yellow, and green color gradients to indicate high, medium, and low risk zones. Overlays include renewable energy symbols like wind turbines and solar panels, alongside industrial factories emitting CO2, all under a futuristic and professional design.”

Okumaya Devam

Trend

Copyright © 2024 Çevre Portal Türkiye'nin Sürdürülebilir, İlkim Dostu İş ve Sosyal Medya Ağı